Προετοιμασία ασθενών για συλλογή αρχικών δειγμάτων (Οδηγία Εργασίας ΟE 5.4-03 έκδοση 7, Κεφ. 4.3, 4.9, 4.10)

• Η συλλογή των δειγμάτων αίματος συνιστάται να γίνεται κατά τις πρωινές ώρες (7:30 - 9:30 πμ). Τα επίπεδα των περισσοτέρων συστατικών του αίματος (αποτελέσματα αναλύσεων) δεν επηρεάζονται (μεταβάλλονται) σημαντικά μετά από ένα κανονικό πρόγευμα. Κύρια εξαίρεση σε αυτό αποτελούν οι αναλύσεις που σχετίζονται με το μεταβολισμό όπως η γλυκόζη (σάκχαρο), τα τριγλυκερίδια, η χοληστερόλη και γενικά τα λιπίδια αίματος. Έτσι αποτελεί καλή πρακτική ρουτίνας να γίνεται η συλλογή των δειγμάτων που θα εξετάσουν τέτοιου είδους αναλύσεις μετά από μια ολονύκτια νηστεία 12 - 14 ωρών.
• Για γενικές εξετάσεις αίματος και ούρων (Check-Up) απαιτείται 12ωρη νηστεία και 24ωρη αποχή από αλκοόλ. Επιτρέπεται η λήψη νερού. Να αναφέρεται στο εργαστήριο η λήψη οποιονδήποτε φαρμάκων.

• Για γυναικολογικό ορμονικό έλεγχο η αιμοληψία μπορεί να πραγματοποιηθεί οποιαδήποτε ώρα της ημέρας και δεν απαιτείται νηστεία. Όλες οι εξετάσεις αξιολογούνται πάντα ανάλογα με την ημέρα του κύκλου της γυναίκας. Προτιμητέο όμως χρονικό διάστημα για καλύτερη εκτίμηση των περισσοτέρων εξετάσεων (Προλακτίνης, FSH, LH, Ανδρογόνων) είναι μεταξύ 2ης και 5ης ημέρας του κύκλου. Η Οιστραδιόλη την 14η και η Προγεστερόνη την 21η.

• Για εξέταση Προλακτίνης είναι προτιμότερο η αιμοληψία να απέχει τουλάχιστον 2 ώρες από τον ύπνο και να αποφεύγεται το άγχος. Διάφορα επίσης φάρμακα (αντιβιοτικά, αγχολυτικά, αντιόξινα, αντισυλληπτικά κ.λ.π.) δυνατόν να επηρεάσουν την εξέταση.

• Για την εξέταση της β-χοριακής γοναδοτροπίνης (τεστ εγκυμοσύνης) η καταλληλότερη μέρα εξέτασης είναι μετά την 2η μέρα καθυστέρησης της περιόδου. Σε εξωσωματική γονιμοποίηση η καταλληλότερη μέρα εξέτασης είναι η 14^η από την εμβρυομεταφορά.

• Για απλή διερεύνηση της Θυρεοειδικής λειτουργίας η αιμοληψία μπορεί να πραγματοποιηθεί οποιαδήποτε ώρα της ημέρας. Για άτομα που λαμβάνουν καθημερινή φαρμακευτική αγωγή για αντιμετώπιση διαφόρων παθήσεων του θυρεοειδούς η αιμοληψία συνίσταται να γίνεται τις πρωινές ώρες και πριν τη λήψη του φαρμάκου.

• Για εξέταση Κορτιζόλης η αιμοληψία συνιστάται να γίνεται 8πμ ή 8μμ.

• Για την εξέταση των επιπέδων φαρμάκων η αιμοληψία συνίσταται να γίνεται τις πρωινές ώρες και πριν τη λήψη του φαρμάκου.

• Για την εξέταση των Δεικτών Καρκίνου η αιμοληψία μπορεί να πραγματοποιηθεί οποιαδήποτε ώρα της ημέρας και δεν απαιτείται νηστεία.

• Η μέτρηση του σιδήρου συνιστάται να μήν γίνεται αργά το απόγευμα.

• Για την εξέταση του ασβεστίου η αιμοληψία συνιστάται να γίνεται χωρίς περίδεση.

• Για την δοκιμασία ανοχής γλυκόζης ή καμπύλη σακχάρου ο ασθενής για 3 μέρες πριν την εξέταση ακολουθεί κανονική διατροφή αποφεύγοντας τα οινοπνευματώδη και την έντονη σωματική άσκηση. Για το ίδιο χρονικό διάστημα διακόπτει φάρμακα όπως αντιυπερτασικά, στεροειδή, ορμόνες, αντισυλληπτικά, ασπιρίνη, αντιφλεγμονώδη, υπογλυκαιμικά, ψυχιατρικά κ.α. μόνο μετά από ιατρική συμβουλή. Η εξέταση γίνεται πρωί μετά από 12 ώρες νηστεία.

• Για εξετάσεις Τροφικής Δυσανεξίας (Food Intolerance) και Αλλεργίας η αιμοληψία μπορεί να πραγματοποιηθεί οποιαδήποτε ώρα της ημέρας και δεν απαιτείται νηστεία ή άλλη προετοιμασία.

• Για γενική εξέταση και καλλιέργεια ούρων θα πρέπει να λαμβάνονται μετά από σχολαστική καθαριότητα με σαπούνι (όχι αντισηπτικό) και νερό πρωινά ούρα μέσης ούρησης, σε ειδικό αποστειρωμένο δοχείο, το οποίο μπορείτε να προμηθευτείτε από το εργαστήριο ή τα φαρμακεία. Να προσκομίζονται το συντομότερο δυνατόν στο εργαστήριο ή να διατηρούνται σε δροσερό μέρος μέχρι την προσκόμιση τους. Να αναφέρεται στο εργαστήριο η λήψη οποιονδήποτε φαρμάκων.

• Για εξετάσεις ούρων 24ώρου συνιστάται προσυνεννόηση με το εργαστήριο για περαιτέρω οδηγίες.Ο τρόπος συλλογής των ούρων είναι ο ακόλουθος : Ο ασθενής κατά την έναρξη της περιόδου των 24 ωρών (π.χ. το πρωί στις 7:00 π.μ.) πρέπει να ουρήσει ώστε να αδειάσει την ουροδόχο κύστη. Τα ούρα αυτά απορρίπτονται. Στη συνέχεια μαζεύονται όλα τα ούρα κάθε ούρησης κατά την διάρκεια των 24 ωρών που ακολουθούν καθώς και τα ούρα κατά το τέλος της χρονικής περιόδου των 24 ωρών στις 7:00 π.μ. της άλλης ημέρας. Όλα τα ούρα πρέπει να μαζευτούν μέσα σε ειδικό δοχείο (με ή χωρίς συντηρητικό) και να διατηρηθούν στο ψυγείο κατά τη διάρκεια της συλλογής. Το δοχείο μπορεί να το προμηθευτεί ο ασθενής από το εργαστήριο.

1. Για την εξέταση βανιλλυλομανδελικο οξυ (VMA) οι παρακάτω τροφές θα πρέπει να αποφεύγονται από τον εξεταζόμενο για 48 ώρες πριν και κατά την διάρκεια της συλλογής του δείγματος: καφές, τσάι, μπανάνες, αβοκάντο, εσπεριδοειδή, κακάο, σοκολάτα, βανίλια και ξηροί καρποί. Φάρμακα που θα πρέπει να αποφεύγονται για το ίδιο χρονικό διάστημα διακόπτονται μόνο μετά από ιατρική συμβουλή.
2. Για την εξέταση 5-υδροξυ-ινδολο-οξεικο οξύ (5-HIAA) οι παρακάτω τροφές θα πρέπει να αποφεύγονται από τον εξεταζόμενο για 48 ώρες πριν και κατά την διάρκεια της συλλογής του δείγματος: καφές, τσάι, μπανάνες, αβοκάντο, ντομάτα, μελιτζάνα, ανανάς, δαμάσκηνο, κακάο, σοκολάτα, βανίλια και ξηροί καρποί. Φάρμακα που θα πρέπει να αποφεύγονται για το ίδιο χρονικό διάστημα διακόπτονται μόνο μετά από ιατρική συμβουλή.
3. Για την εξέταση κατεχολαμινών και μετανεφρινών οι παρακάτω τροφές θα πρέπει να αποφεύγονται από τον εξεταζόμενο για 48 ώρες πριν και κατά την διάρκεια της συλλογής του δείγματος: καφές, τσάι, μπανάνες, αβοκάντο, κακάο, σοκολάτα, βανίλια, ξηροί καρποί, οινοπνευματώδη και κάπνισμα. Φάρμακα που θα πρέπει να αποφεύγονται για το ίδιο χρονικό διάστημα διακόπτονται μόνο μετά από ιατρική συμβουλή.
4. Για την εξέταση σεροτονίνης οι παρακάτω τροφές θα πρέπει να αποφεύγονται από τον εξεταζόμενο για 48 ώρες πριν και κατά την διάρκεια της συλλογής του δείγματος: μπανάνες, αβοκάντο, ντομάτα, μελιτζάνα, ανανάς ,δαμάσκηνο, ακτινίδιο, ξηροί καρποί. Φάρμακα που θα πρέπει να αποφεύγονται για το ίδιο χρονικό διάστημα διακόπτονται μόνο μετά από ιατρική συμβουλή

• Συλλογή κοπράνων: Ο ασθενής πρέπει να συλλέξει το δείγμα απευθείας στο κατάλληλο δοχείο που του δίνει το εργαστήριο ή να τα μεταφέρει σε αυτό από κάποιο καθαρό δοχείο όπου προηγήθηκε η συλλογή τους. Δείγμα που πάρθηκε από τη λεκάνη του αποχωρητηρίου είναι ακατάλληλο. Η μεταφορά του δείγματος στο εργαστήριο πρέπει να γίνει μέσα σε 2 ώρες χωρίς να τοποθετηθεί στο ψυγείο.

• Συλλογή πτυέλων: Ο ασθενής πρέπει να συλλέξει το δείγμα απευθείας στο κατάλληλο δοχείο που του δίνει το εργαστήριο βήχοντας και χωρίς να εισροφήσει ρινοφαρυγγικά εκκρίματα. Η μεταφορά του δείγματος στο εργαστήριο πρέπει να γίνει μέσα σε 2 ώρες χωρίς να τοποθετηθεί στο ψυγείο.

• Λήψη σπέρματος:Ο ασθενής μπορεί να συλλέξει το δείγμα απευθείας στο κατάλληλο δοχείο που του δίνει το εργαστήριο μετά από αποχή 3 εώς 5 ημερών και να το μεταφέρει στο εργαστήριο εντός μισής ώρας χωρίς να εκτεθεί σε ακραίες θερμοκρασίες ή να το συλλέξει στο εργαστήριο. Η συλλογή του δείγματος πρέπει να γίνει προσεκτικά με αυνανισμό ωστέ να συλλεγεί όλη η ποσότητα του σπέρματος και αφού προηγηθεί καθαρισμός της περιοχής με σαπούνι και νερό και ούρηση.

• Για τη λήψη βιολογικών δειγμάτων όπως πρωκτικού επιχρίσματος για αναζήτηση ωαρίων ωξυούρου, κολπικού υγρού, τραχηλικού επιχρίσματος, ουρηθρικού επιχρίσματος και άλλων συνιστάται η συνεννόηση με το εργαστήριο για περαιτέρω οδηγίες.

Για άλλες εξετάσεις που δεν αναφέρονται στό παρόν κείμενο μήν διστάσετε να επικοινωνήσετε μαζί μας για οποιεσδήποτε πληροφορίες και οδηγίες.